Rajhans Prakashan - Publishers of the best Marathi Books

Rajhans Podcasts

आरोग्य स्वराज्य

स्वस्थ कोण ? जो ‘स्व’ मध्ये स्थित आहे, तो स्वस्थ म्हणजेच निरोगी. याचा अर्थ आरोग्य स्वत:वर अवलंबून असते. जो स्वत:मध्ये स्थित नाही, तो अ-स्वस्थ म्हणजेच आजारी. रोगी दुसर्‍यांवर अवलंबून असतो. ‘स्वस्थ’ शब्दामध्ये परावलंबनापासून स्वातंत्र्य हा अर्थ गर्भित आहे. ‘स्वराज्य’ म्हणजे स्वत:चे राज्य नसून ‘स्व’वर राज्य, स्वत:चे नियंत्रण. स्वस्थ व स्वराज्य दोन्ही मिळून नवी संकल्पना तयार होते – आरोग्य-स्वराज्य ! म्हणजेच आपल्या आरोग्यावर आपली सत्ता. व्यक्ती, कुटुंब, गाव व देश यांनी आरोग्य-स्वराज्य या मार्गावर वाटचाल कशी करायची ? सांगत आहेत, सार्वजनिक आरोग्य तज्ज्ञ डॉ. अभय बंग.

दुबई काल आणि आज

दुबई म्हणजे वाळवंटात निर्मिलेले जणू नंदनवनच ! जिद्द, मेहनत आणि दुर्दम्य आशावाद या त्रिगुणांच्या जोरावर अरबी माणसाने सर्वस्वी प्रतिकूल परिस्थितीवर मात केली. पाण्याच्या चार घोटांसाठी वणवण करणारा हा अरब आज सेंट्रली एअरकंडिशन घरातील सुखासीन आयुष्य जगतोय. हा बदल 'याचि देही याचि डोळा' अनुभवणाऱ्या मेघना अशोक वर्तक. १९७६ ते २०२५ या कालखंडात मेघनाताईंनी आपले पती श्री. अशोक वर्तक यांच्याबरोबर दुबईत वास्तव्य केले. मेघनाताईंच्या नजरेला बदलणारी दुबई जशी भावली, तशी त्यांनी ती शब्दांकित केली. दुबईच्या जीवनशैलीच्या प्रत्येक वैशिष्ट्यपूर्ण कंगोऱ्याचे कालानुरूप बदलते रंग आपल्याला आलेल्या अनुभवांसहित त्यांनी रेखाटले आहेत. आणि म्हणूनच स्थानिक वाचक दुबईच्या भूतवर्तमानाशी समरस होतील, त्यांना ही आपलीच गोष्ट वाटेल. दुबईचे यथार्थ दर्शन घडवणारे आणि दुबई-दर्शनाची ओढ लावणारे..

एका स्थापत्य अभियंत्याची कर्तृत्वगाथा

सत्य हे कल्पनेपेक्षाही अद्भूत असतं याचा प्रत्यय देणारं विलक्षण आत्मचरित्र म्हणजे विवेक गाडगीळ लिखित पाषाणाचे पाझर. हे चरित्र म्हणजे जवळजवळ पाऊणशे वर्षांच्या काळाचे कोलाज आहे! संगमनेरसारख्या छोट्या गावातलं बालपण, नंतर शिक्षणाच्या निमित्तानं गावाबाहेरचं वास्तव्य तर सिव्हिल इंजीनिअर झाल्यावर भारतभर आणि भारताबाहेरही केलेली मुशाफिरी या पुस्तकात आहे. पण हे पुस्तक म्हणजे केवळ अनुभवांचा पट किंवा डायरी लिहिल्यासारखी तारखांची आणि प्रमुख घटनांची नोंद नाही. तर त्यात नाट्य आहे. कुमारवयातलं प्रेम, घरच्यांचा विरोध ते स्वतःला सिद्ध करत घरच्यांच्या संमतीनं झालेला आंतरजातीय प्रेमविवाह आहे. तमिळनाडू-पश्चिम बंगालपासून ते अबूधाबी-इराक आणि नेपाळमध्ये साकारलेल्या महाकाय प्रकल्प उभारणीतलं योगदान आहे, युद्धजन्य परिस्थिती आहे, जगण्या-मरण्याचे प्रसंग आहेत, मुंबईतल्या लँडमाफियांपासून भ्रष्ट प्रशासनापर्यंत अनेक पातळ्यांवर केलेला संघर्ष आहे. पाषाणाचे पाझरमधून एखाद्या चित्रपटाला किंवा वेब सिरीजला शोभेल अशी दीर्घ कथाच विवेक गाडगीळ स्वतःच्या जगण्यातून उलगडतात. या आगळ्यावेगळ्या ग्रंथाविषयी जाणून घेऊया या एपिसोडमधून.